Θεσμοθετήθηκε το Σχέδιο Ολοκληρωμένης Αστικής Παρέμβασης (ΣΟΑΠ) για το κέντρο της Αθήνας

Δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ 64 Β’/16.01.2015 η Κοινή Υπουργική Απόφαση (ΚΥΑ) υπ’ αρ. 1397/13-01-2015 με την οποία εγκρίθηκε το ΣΟΑΠ του κέντρου των Αθηνών, που προβλέπεται σύμφωνα με τις διατάξεις του N. 2742/1999 «Χωροταξικός σχεδιασμός και αειφόρος ανάπτυξη και άλλες διατάξεις» (ΦΕΚ 207 Α). Επισημαίνεται ότι το παρόν ΣΟΑΠ αποτελεί την πρώτη προσπάθεια ενεργοποίησης του πολεοδομικού εργαλείου των ΣΟΑΠ που προβλέπονται από τον ανωτέρω Νόμο του 1999.

Το ΣΟΑΠ περιλαμβάνει ένα σύνθετο πρόγραμμα παρεμβάσεων και ενεργειών που στοχεύει στην αντιμετώπιση των προβλημάτων, την ανατροπή της υποβάθμισης και την ανάδειξη του ευρύτερου κέντρου της Αθήνας, προσεγγίζοντας την ανάπτυξη με έναν ολοκληρωμένο τρόπο που προβλέπει εκτός των πολεοδομικών παρεμβάσεων, δράσεις οικονομικού, κοινωνικού και περιβαλλοντικού χαρακτήρα. Η περιοχή παρέμβασης περιλαμβάνει τμήματα των 1^ης, 3^ης και 6^ης Δημοτικής Κοινότητας του Δήμου Αθηναίων (Κεραμεικός, Μεταξουργείο, Ψυρρή, Αγ. Παντελεήμων, πλατεία Αττικής, πλατεία Βικτωρίας, Μουσείο).

Στόχος του ΣΟΑΠ για το κέντρο της Αθήνας είναι ο επαναπροσδιορισμός του κέντρου της πρωτεύουσας, ως κέντρου μιας διεθνούς και βιώσιμης μητρόπολης, μέσω μιας συστηματικής, συνεχούς, μακροχρόνιας και συντονισμένης ολοκληρωμένης στρατηγικής παρέμβασης. Η στρατηγική παρέμβασης επιδιώκει να καλύψει το σύνολο των διαστάσεων της κρίσης και να συντονίσει και επιτύχει την υλοποίηση μιας σειράς δράσεων με άξονες την ανταγωνιστικότητα, την κοινωνική συνοχή και την προστασία του αστικού περιβάλλοντος, κατάλληλα προσαρμοσμένων στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της περιοχής.

Το ΣΟΑΠ διαρθρώνεται σε 19 άξονες και 70 ενέργειες οι οποίες αναλύονται σε δελτία ενεργειών του Προγράμματος Δράσης του ΣΟΑΠ (Παράρτημα ΙΙ της ΚΥΑ) και αποτελούν επιχειρησιακά στοιχεία εφαρμογής του. Οι άξονες του ΣΟΑΠ είναι:

1. Ενίσχυση της επιχειρηματικότητας
2. Ενίσχυση δραστηριοτήτων κέντρου
3. Ενίσχυση πολιτιστικής δημιουργίας
4. Αναθέρμανση αγοράς ακινήτων
5. Ασφαλής διαβίωση
6. Θέματα μεταναστών
7. Κοινωνικές υπηρεσίες
8. Επιστροφή κατοίκων και ανάσχεση του φαινομένου απομάκρυνσης / εγκατάλειψης
9. Αστικό τοπίο – τοπόσημα
10. Ελεύθεροι χώροι
11. Ταυτότητα και branding
12. Καθημερινή διαχείριση
13. Κτιριακό απόθεμα
14. Πολεοδομικές δράσεις
15. Βιώσιμη κινητικότητα
16. Περιβάλλον
17. Σχεδιασμός
18. Ψηφιακή πόλη
19. Τεχνική υποστήριξη υλοποίησης

Οι παρεμβάσεις του ΣΟΑΠ θα χρηματοδοτηθούν από εθνικούς πόρους (ΠΔΕ, Πράσινο Ταμείο), ίδιους πόρους και κοινοτικούς πόρους (ΕΣΠΑ, ΣΕΣ 2014-2020). Ειδικότερα, το ΣΟΑΠ συνιστά τη βάση διαμόρφωσης μιας στρατηγικής ολοκληρωμένης χωρικής ανάπτυξης κατά την προγραμματική περίοδο 2014−2020, στην κατεύθυνση δράσεων Βιώσιμης Αστικής Ανάπτυξης και Ολοκληρωμένων Χωρικών Επενδύσεων (που σημειωτέον επιδοτούνται από το ΣΕΣ). Ο συντονισμός της εφαρμογής του ΣΟΑΠ γίνεται από την Επιτροπή Συντονισμού που συνίσταται με απόφαση του Υπουργού ΠΕΚΑ με συμμετοχή εκπροσώπων των συναρμοδίων Υπουργείων σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 3.α. του άρθρου 14 του N. 4277/2014 (Α 156), με την τεχνική υποστήριξη της Επιτροπής να παρέχεται από την Εταιρεία Ανάπτυξης και Τουριστικής Προβολής Αθηνών (ΕΑΤΑ Α.Ε.). Για την ολοκλήρωση του ΣΟΑΠ πραγματοποιήθηκε διαβούλευση και πολύμηνη συνεργασία των συναρμόδιων Υπουργείων με το συντονισμό του ΥΠΕΚΑ, ενώ το ΣΟΑΠ έχει γίνει αποδεκτό από το Δήμο Αθηναίων και από την Περιφέρεια Αττικής. Βεβαίως, έχουν διατυπωθεί και αρκετές απόψεις, από κοινωνικούς εταίρους και επιστήμονες, περί μη ορθής προσέγγισης διαφόρων θεμάτων.

Σημειώνεται, τέλος, ότι σε τελικό στάδιο θεσμοθέτησης βρίσκεται και το ΣΟΑΠ Δήμων της Δυτικής Αττικής.